ŠTA JE ANKSIOZNOST?

Anksioznost je vaš prirodno-tjelesni odgovor na stres. To je osjećaj straha i bojazni prema onome što dolazi. Prvi dan škole, odlazak na intervju za posao, ili držanje govora može uzrokovati većini ljudi osjećaj strašljivoti i nervoze. Ali ako su vaši osjećaji anksioznosti ekstremni, traju duže od šest mjeseci, i ometaju vas u životu, možda imate anksiozni poremećaj.

FAKTORI RIZIKA

Ko obolijeva od anksioznog poremećaja?

Anksiozni poremećaji su najčešća forma emocionalnog poremećaja i mogu uticati na bilo koga bilo kad. Kako navodi Američka Psihijatrijska Asocijacija, ženama će više nego muškarcima biti postavljena dijagnoza anksioznog poremećaja.

Ako imate anksiozni poremećaj, takođe možete biti i depresivni. Neki ljudi sa anksioznim poremećajem takođe zloupotrebljavaju alkohol ili druge droge s ciljem da se osjećaju bolje. Ovo može donijeti momentalno olakšanje, ali može na kraju pogoršati stanje. Možda je potrebno liječiti alkoholni ili problem sa drogom prije nego što se utvrdi ankszioznost.

KAKAV JE OSJEĆAJ

Kako se ispoljava anksioznost?

Anksioznost se ispoljava različito u različitim osobama. Možete se osjećati kao da stojite u sredini zgrade koja se urušava a vi imate samo kišobran da vas zaštiti. Ili se možete osjećati kao ste na ringišpilu koji ide preko 100 kilometara na sat i ne možete učiniti ništa da bi usporili. Možete osjećati leptiriće u stomaku, ili vam srce može lupati. Možete iskusiti noćne more, paniku, ili bolne misli ili sjećanja koja ne možete kontrolisati. Možete imati opšti osjećaj straha ili brige, ili se mžete bojati nekog određenog mjesta ili događaja.

Simptomi opšte anksioznosti obuhvataju:

ubrzan rad srca
ubrzano disanje
konstantan umor
otežana koncentracija
teškoće pri padanju u san

ANKSIOZNI POREMEĆAJ

Koja ja razlika između anksioznosti i anksioznog poremećaja?

Anksioznost je osjećaj straha koji imate kada morate učiniti nešto stresno. Normalno je osjećati se anksiozno kada se selite u novo mjesto, započinjete novi posao, ili radite test. Normalna anksioznost nije ugodna, ali vas može motivisati da radite više i da uradite posao bolje. Normalna anksioznost je osjećaj koji dolazi i odlazi, ali koji ne utiče na vaš svakodnevni život.

U slučaju anksioznog poremećaja, osjećaj straha vas može pratiti cijelo vrijeme. Intenzivno je i ponekad iznurujuće. Ova vrsta anksioznosti vas može zaustaviti da radite stvari u kojima uživate. U ekstremnim slučajevima, može vas spriječiti da uđete u lift, pređete ulicu, ili čak od izlaska iz kuće. Ukoliko se ne liječi, anksioznost će postajati sve gora.

TIPOVI

Koji su tipovi anksioznih poremećaja?

Postoji mnogo različitih poremećaja u kojima je anksioznost ključna odlika, uključujući:

panični poremećaj: karakteriše ga napad intenzivnog straha ili užasa koji se razvija brzo i neočekivano
fobija: pretjeran strah od posebnog objekta, situacije ili aktivnosti
društveni anksiozni poremećaj: ekstreman strah od osuđivanja od strane drugih u društvenim situacijama
opsesivno-kompulisivni poremećaj: ponavljajuće iracionalne misli koje vas vode u ponašanje koje uključuje određene radnje koje se ponavljaju
anksiozni poremećaj podvojenosti: strah od odvajanje od kuće ili vaših voljenih
hipohondrija: anksioznost vezana za vaše zdravlje
post-traumatski stresni poremećaj: anksioznost koja prati traumatični događaj

PERSPEKTIVA

Kakve izglede ima neko ko boluje od anksioznog poremećaja?

Anksiozni poremećaji se mogu tretirati lijekovima, psihoterapijom, ili kombinacijom i jednog i drugog. Neki ljudi koji imaju umjeren anksiozni poremećaj ili strah od nečega što ne mogu lako izbjeći, odlučuju da žive u tim uslovima ne tražeći pomoć.

Važno je razumjeti da je anksiozni poremećaj bolest i da se može liječiti, čak i u ozbiljnim slučajevima.